Skip to main content

BIULETYN NR 6: Opinia ws. stawki VAT za energię cieplną dostarczaną przez Gminę

Napisane przez Administrator dnia . Wysłane Biuletyn.

W związku ze zmianą stawek VAT między innymi na dostawę energii cieplnej z dotychczasowych 23% na 8%, a następnie na 5% pojawiło się szereg zapytań związanych ze stosowaniem tej stawki przez Gminy

 

Stany faktyczne były różnorodne. Niektóre zapytania dotyczyły najmów inne, zaś dostarczania wyłącznie energii cieplnej, na podstawie odrębnych umów, na mocy których dostawy odbywały się na rzecz np. wspólnot mieszkaniowych.

Podstawa prawna

  1. ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 13 stycznia 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 196),

  2. ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535, ze zm. zwana dalej VAT),

  3. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. 2021 poz. 2350).

Rozważania w sprawie należy rozpocząć od przypomnienia, iż rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania stawek obniżonych w § 1 pkt 3) wprowadziła: § 10e w brzmieniu: „§ 10e. Od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 marca 2022 r. obniżoną do wysokości 8% stawkę podatku stosuje się do dostawy, wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu gazu ziemnego (CN 2711 11 00 albo 2711 21 00) i energii cieplnej, z zastrzeżeniem art. 44 pkt 2 i art. 45 ust. 1 pkt 10 ustawy.”.

Zgodnie z tym przepisem dla sprzedaży energii cieplnej stosuje się stawkę – 8%. Zastrzeżenia, o których stanowi przepis nie będą miały, co do zasady, zastosowania do jednostek samorządu terytorialnego. W myśl art. 44 pkt 2 VAT zwalnia się od podatku wewnątrzwspólnotowe nabycie:

2) towarów, których import na warunkach określonych w przepisach dotyczących importu towarów byłby zwolniony od podatku, zaś po myśli art. 45 ust. 1 pkt 10 VAT zwalnia się od podatku import:
10) gazu w systemie gazowym lub gazu wprowadzanego do systemu gazowego lub sieci gazociągów kopalnianych ze statków przewożących gaz, a także energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.

Na mocy ustawy z dnia 13 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2022, poz. 196) obniżono stawki podatku VAT na w okresie od dnia 1 lutego do dnia 31 lipca 2022 r. min. na: energię elektryczną i energię cieplną do 5 % (art. 146db VAT). Oznacza to, że poczynając od dnia 01 lutego 2022 roku w miejsce stawki 8% należy stosować stawkę 5%.

Analizowane przepisy, w zakresie dostaw energii cieplnej, nie zawierają rozróżnienia,  co do podmiotów dokonujących sprzedaży. Zatem chodzi o każdą dostawę i  wewnątrzwspólnotowe nabycie i import energii cieplnej. Przy czym pojęcia te należy rozumieć zgodnie z przepisami o VAT min. art. 7 VAT.

Tym samym Gminy w wystawianych fakturach VAT, mają obowiązek stosować stawkę 8%, a od 1 lutego 2022 roku 5% na sprzedaż energii cieplnej. Czym jednak innym jest zakup produktów min. oleju grzewczego (węgla) na potrzeby wytworzenia energii cieplnej. Skoro zakup oleju nastąpił ze stawką 23% to nie oznacza, że Gmina – dostawca energii cieplnej ma obowiązek „obniżyć” stawkę takiego zakupu. Zwykle, bowiem umowy o dostawy energii cieplnej przewidują, że  cena oleju (węgla, gazu) jest jedną ze zmiennych ceny energii cieplnej sprzedawanej przez Gminę.

VAT a umowa najmu

Inaczej sytuacja może wyglądać w przypadku umów najmu. Najem może być opodatkowany stawką 23 %  lub podlegać zwolnieniu (w przypadku wynajmu lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe). Zgodnie z już ugruntowanym orzecznictwem polskim i europejskim najem i świadczenia towarzyszące (min. dostawa mediów) postrzegane są jako usługa kompleksowa (wyrok NSA z 14 stycznia 2014 r. w sprawie sygn. akt I FSK 204/13) i w związku z tym stosowana winna być stawka właściwa dla najmu tj. 23%.

Chodzi głównie o to, że wynajmujący zobowiązuje się wydać lokal zdatny do używania przez najemcę czyli taki, który jest  wyposażony w podstawowe media (energię elektryczną, gaz, ciepło, wodę).

Według stanowiska NSA wyrażonego w wyroku z dnia 14 grudnia 2018 r. (w sprawie sygn. akt  I FSK 2055/16), również  odrębne skalkulowanie w umowie najmu opłat za media, które ma służyć jedynie wskazaniu najemcy co wchodzi w skład opłaty, którą obowiązany będzie co miesiąc uiszczać, samo w sobie nie może przesądzać o braku kompleksowości usługi najmu. W rozpatrywanym tutaj stanie faktycznym część mediów (min. energia cieplna) liczona była od powierzchni lokalu i ta wartość liczona była ze stawką 23%, zaś wywóz nieczystości stałych był refakturowany - naliczana była opłata równa fakturze, jaką wystawia spółce odbiorca tych nieczystości ze stawką 8%.

NSA potwierdził również, że usługa nie jest kompleksowa jeżeli wynajmujący ma możliwość decydowania o własnym zużyciu mediów z których korzysta – czyli w przypadku rozliczeń w oparciu o wskazania licznika.

Inaczej rzecz ujmując, gdy najemca ma możliwość dokonania wyboru dostawcy mediów, zaś wynajmujący dokonuje refaktury wówczas media będą opodatkowane odrębnie od czynszu najmu i zostanie zastosowana stawna podatku VAT właściwa dla określonego medium (wody, energii elektrycznej, energii cieplnej itd.).